Saturday 2 December 2017

চিগনেল, ফুল বেচা ছোৱালীজনী আৰু ফুলথোপা

চিগনেলটো ৰঙা হোৱাৰ লগে লগে গাড়ীচালকসকলৰ মুখকেইখন যিমান ক'লা পৰি যায়, ৰাস্তাৰ কাষত হাতে হাতে কিবা এটা লৈ ৰৈ থকা মানুহখিনিৰ মুখকেইখন সিমানেই উজ্জ্বল হৈ উঠে। গাড়ীবোৰ ৰৈ যোৱাৰ লগে লগে আহি যায় তেওঁলোক। চিগনেলৰ আগত ৰৈ থকা গাড়ীসমূহৰ খিড়িকীখিনিত টুকুৰিয়াই কিবা এটা পোৱাৰ আশাত ৰৈ থাকে। কাৰোবাৰপৰা সহাৰি পায় কাৰোবাৰপৰা নাপায়। কোনোবাই হয়তো দাবী দিয়াৰ দৰেই খেদাই পঠায়, কোনোবাই যেন গমেই নাপায়। সেইটো অৱশ্যে সিহঁতৰ বাবে একো ডাঙৰ কথা নহয়। দৈনন্দিন জীৱনৰে এটা অংশ বুলি ভাবি লৈ আগৰখনৰ পৰা পিছৰ গাড়ীখনৰ কাষলৈ যায়। সেই একে আশাৰে জানোচা কোনোবাই কিবা এটা দিয়েই। মটৰবাইকত থকা ল'ৰা ছোৱালীবোৰক আকৌ কিবা এটা পোৱাৰ আশাতেই নে মৰম লাগিয়েই গালে মুখে হাত ফুৰাই থৈও যায়। কিছুমানে এনেই বস্তু বা পইছা খুজিবলৈ বেয়া পায় কাৰণে হাতত ফুলেই হওক বা পেন এপেকেটেই হওক লৈ ফুৰায়। হয়তো কোনোবাই যদি কিনে তাৰ বিনিময়ত পোৱা পইছাটোৰে পেটৰ জুইকুৰা নুমাব পাৰে। কিন্তু এনেকুৱা ভাগ্যেও দুই এজনক বাদ দি বেছিলোকৰ নহয়েই। মানুহ হোৱা স্বত্তেও যাৰ কোনো সঠিক ঠিকনা নাই। আজি ৰাতি যদি ইয়াত, কাইলৈ হয়তো কোনোবা এজেগাত। তথাপিও জীয়াই থকাৰ তাড়নাতে কিবা এটাটো কৰিবই লাগিব। সেয়ে যাকে যি পাই খোজে। সেই তাৰ মাজৰে এজনী কণমানি ছোৱালীয়ে নতুনকৈ ৰিটায়াৰ হৈ গুৱাহাটীলৈ অহা হৰিকান্ত চলিহাৰ জীৱনত বৰ বেলেগকৈ প্ৰভাৱ পেলালে।

ৰিটায়াৰ হ'বলৈ কেইটাবছৰ আছেনো নতুন জেগাৰ সোৱাদ ল'বলৈকে বুলি চাগে হৰিকান্ত চলিহাক মহানগৰীলৈ ট্ৰন্সফাৰ দিলে। এনেই এৰাতিৰ কাৰণেও গুৱাহাটীত থাকিব নোৱাৰা চলিহাৰ এতিয়া কিমান দিনলৈকে থাকিব লগা হয় ঠিক নাই। ৰিটায়াৰো যদি গুৱাহাটীৰ হাৱা-পানী খাইয়ে হ'ব লগা হয় সেইটোও ঠিক নাই। পুতেক-বোৱাৰীয়েকে মাতি মাতিও আনিব নোৱাৰি এতিয়া ভালেই পাইছে তেওঁৰ ট্ৰেন্সফাৰ হোৱা কাৰণে। কেতিয়াবা জাগীৰোদৰপৰা আহিলেও চাকৰি অজুহাত দি গুচিয়ে যায় দিনতো থাকি। এতিয়া অন্তত: চাাকৰিৰ অজুহাততে পুত্ৰ বোৱাৰীৰ লগত একেলগে থাকিব লাগিব।

যান-যঁটৰ সমস্যাতো এতিয়া মানে মহানগৰীত প্ৰধান সমস্যা। যান বাহনসমূহৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হোৱাৰ লগে লগে ট্ৰেফিকৰো পৰিমাণো বাঢ়ি গৈছে। সময়তকৈ আগত নোলালে অফিচ কেইটাত পাবগৈ সেইটোও ক'ব পৰা নাযায়।  চিগনেলবোৰত অতিকমেও দুইমিনিট ৰ'বই লাগে। তাৰপিছত আকৌ কেতিয়াবা এনেকুৱা হয় যে চিগনেলটো সেউজীয়া হয়হে পিছৰ গাড়ীবোৰ যাবলৈ যো-জা চলাওঁঁতেই আকৌ লাইটটো কমলা ৰঙৰ হৈ ৰঙা হয়েই নহয়। এই ৰঙা সেউজীয়াৰ যুদ্ধখনত মৰেগৈ গাড়ী, মটৰবাইকত থকাসকল। 

হৰিকান্তৰ থকা ঠাইৰপৰা অফিচলৈ অলপদূৰ হয়, সেয়ে অটো এখনকে ঠিক কৰি লৈছে অহা-যোৱা কৰিবলৈ। আজি কেইবাদিনৰপৰা তেওঁৰ লগত এটা ঘটনা ঘটিবলৈ লৈছে। সৰু ছোৱালী এজনী আহে হাঁতত ফুল এমুঠি লৈ। বিৰাট ধুনীয়া সতেজ ফুল। ফুল মুঠিৰ দাম ৩০ টকা। কোনোবাই যদি কিনে তাইৰ পুৱাবেলাৰ কাৰণে কিবা এটা ওলাই যায়। সেয়ে বহুত আশাৰে আহে কোনোবাই কিনে যদি কিনক। কিন্তু তাইৰ মাতত তাইলৈ ঘূৰি চোৱাৰ সংখ্যাও চাগে তেনেই তাকৰ।
আজি কেইবাদিৰপৰাও এই দৃশ্য দেখি আহি চাগে মনতো বেয়া লাগিল নে কণমানিজনীলৈ দৰদ উপজিল চলিহাই ফুলৰ থোপা এটা কিনি ল'লে। 

ছোৱালীজনীকো সহায় কৰা হ'ব আৰু ঘৈণীয়েককো ফুলথোপা দিয়া হ'ব। সেইকাৰণে একো দাম-দৰ নকৰাকৈ কিনি ল'লে। একো নোকোৱাকৈ কিনি লোৱা মানুহ হয়তো জীৱনত তাই প্ৰথমবাৰৰ কাৰণে দেখিছিল, সেয়ে তাই চলিহাৰ মুখখনলৈ ৰ লাগি চাই ৰৈছিল।

'যা যা এইটোৰে কিবা কিনি খাবি। আৰু সদায় এটা ফুলৰ থোপা মোলৈ আনিবি দেই মই কিনিম।' কথাকেইটা কৈ শেষ কৰে মানে ইফালে চিগনেলো খুলিল আৰু বিশেষ কথা পতা নহ'ল। তাইও টকা ত্ৰিশটা লৈ দৌৰ মাৰিলে ওচৰতে থকা দোকানখনলৈ বুলি।

আজিকালি সেই বিশেষ চিগনেলটো তেওঁৰ ভাল লগা হৈ আহিছে। তেওঁৰ কথা মতে ছোৱালীজনী সদায় আহে, সেই সময়কণতে চলিহাক ফুলৰ থোপাতো দি ত্ৰিশটকা লৈ দৌৰ মাৰে। তেওঁ কিবা এটা সুধিম বুলি ভাবিলেও তাইৰ ৰ'বলৈ সময় নাই, হয়তো ভোকত তাই ৰ'ব নোৱাৰা হৈ থাকে। সেই টকা ত্ৰিশটা লৈয়ে ওচৰৰ দোকানখনলৈ দৌৰ মাৰে। তাইনো কি কিনি খাাই সেইটো অৱশ্যে চলিহাৰো চাবলৈ সময় নাথাকে। চিগনেলটো সেউজীয়া হোৱাৰ লগে লগে তেওঁৰো যাবৰ হয়।

সতেজ ফুলৰ থোপাটো লৈ তেওঁৰ মনতো ভাল লাগি যায়। বিয়াৰ পিছত হয়তো এই ফুলৰ থোপাটোৱেই ঘৈণীয়েকে নোখোজাকৈ উপযাচি লৈ যোৱা প্ৰথম উপহাৰ। ডেকা হৈ থাকোঁঁতেই একো এটা নিবলৈ মনত নপৰা মানুহজনৰ এই বয়সত যে ফুল কিনিছে ঘৈণীয়েকলৈ বুলি। অৱশ্যে এই ক্ষেত্ৰতো সেই পেটৰ ভোক মাৰিবলৈ ফুল বেচা ছোৱালীজনীৰে অৱদান বুলি ক'ব লাগিব। তথাপিও ....

'আহহহ' ঘৈণীয়েকৰ কথা মনলৈ আহোতে তেওঁৰ মুখেদি এটা দীঘলকৈ হুমুনিয়াহৰ দৰে কিবা এটা ওলাই আহিল। সুখে দুখে সকলোৰে লগৰীজনীলৈ সময়ত তেওঁ নিজেই নোকোৱালৈকে একো এটা নিবলৈ কিয় মনত নপৰিছিল বাৰু! অথচ মানুুহজনীয়ে কোনো বেয়াও নাপাইছিল। ল'ৰাটো আৰু মানুহজনৰ সুখতকৈ যেন একো বিশেষ তেওঁ বিচৰা নাছিল। খালী তেওঁৰ ফুললৈ বৰ হেঁপাহ আছিল। য'তে নতুন ফুলৰ পুলি দেখিছিল যেনে তেনে হ'লেও বিচাৰে ঘৰত ৰুবলৈ। বাগিচাখন বৰ মৰম যত্নৰে প্ৰতি পালন কৰে নিজৰ সন্তানৰ দৰে। চলিহাকো এটাই আবদাৰ কৰিছিল কৰবাত যদি ফুল দেখে আনিবলৈ নাপাহৰিবলৈ। চলিহা, পুত্ৰ আৰু ফুলৰ বাগিচাখনেই ঘৈণীয়েকৰ কাৰণে জীৱনৰ সকলো আছিল। তাতকৈ বেছি একোৱেই নিবিচাৰে।

এইকেইদিন ফুলৰ থোপাটো ঘৈণীয়েকলৈ বুলি কিনি চলিহাৰ মনতো কিবা এটা আৱেগেৰে ভৰি পৰিছে। কিয় ইমান নিমাখিত তেওঁৰ মানুহজনী, জটিলতাবিহীন এগৰাকী মহিলা। লোকৰ সুখেই তেওঁৰ সুখ তথাপিও সময়ত তেওঁৰ কাৰণেই পাহৰি যায় কিবা এটা ল'বলৈ।

ফুল কিনি অনাতো তেওঁৰ আজিকালি দৈনন্দিন কাৰ্যত পৰিণত হৈছে। এইবোৰ দেখি পুত্ৰ-বোৱাৰী আচৰিত নোহোৱাও নহয়। তথাপিও একো নকয়। এই বয়সত যে দেউতাকৰ মনত পৰিছে মাকলৈ কিবা এটা আনিবলৈ। মনে মনে সিহঁতৰ হাঁহি ও উঠে, দুখো লাগে দেউতাকলৈ।

আজি চিগনেলটো খোলাৰ পিছতো চলিহা অলপ সময়ৰ কাৰণে ৰ'ল। বহুত সময়েই ৰ'ল ক'বলৈ গ'লে, কিন্তু ছোৱালীজনী নাহিল। ত্ৰিশটকাতো হাতৰ মুঠিতে লৈ অটোখনৰপৰা নামি ইফালে সিফালে চালে। কিন্তু তাইক নেদেখিলে। মনটো কিবা দেখোন ৰাই-জাই কৰিলে 'কিয় বা নাহিল আজি'। 'হ'ব কাইলৈ আহিব চাগে' মনতে ভাবি তেওঁ পুনৰ অফিচলৈ বুলি গুচি গ'ল। আজি তেওঁৰ হাতখন কিবা খালী লাগিছে দেখোন আৰু সেই ধুনীয়া সতেজ ফুলৰ গোন্ধটোৱেও তেওঁক খেদি ফুৰিছে। প্ৰায় এমাহেই হ'বৰ হ'ল তেওঁ ফুল কিনি লৈ অনাতো। আজিও চাগে ঘৈণীয়েকে আশাৰে বাট চাই থাকিব। কথাটো ভাবি তেওঁৰ মনটো দেখোন কেনেবা কৰি উঠিল। আগতেতো চলিহাই এনেদৰে কেতিয়াও নাভাবিছিল। কিবা এটা আনিবলৈ কোৱাৰ পিছতো পাহৰি গ'লে সেইটো বৰ বিশেষ কথা বুলি নাভাবিছিল। কিন্তু আজি! ঘৈণীয়েকে চাগে অলপ অভিমানো কৰিব, তাতে আকৌ এনেও ফুলৰ প্ৰতি মোহটো বেছি।

অভিমান, অভিমান জানো তেওঁ কৰিব জানে? উনত্ৰিশবছৰে একেলগে থাকিও যিগৰাকী মহিলাই অভিমান, খং কৰিব নাজানিলে, এতিয়ানো দেৱালত উলমাই থোৱা ফটোখনে কি অভিমান কৰিব। হয়তো অভিমান কৰিব নজনাতোৱেই চলিহাই সুযোগ হিচাপে লৈছিল আৰু সেই সুযোগতেই ঘৈণীয়েকৰ হৈ থকা ৰোগটোৱে বেছি সুযোগ লৈ মানুহজনীক একেবাৰে তেওঁৰ পৰা আঁতৰাই লৈ গ'ল। কাকো একো খবৰো নিদিলে। এতিয়া ফুল কিনি ঘৈণীয়েকৰ ফটোখনতহে দিয়া হয়। জীয়াই থাকোঁঁতে যদি এনেকে আনি ঘৈণীয়েকৰ খোপাত ফুল এপাহো পিন্ধাব পাৰিলেহেঁতেন, কিমান যে ভাল পালে হয়!

'কিয় নাজানিলা মামণি অভিমান কৰিবলৈ, বস্তু এটা খুজি খং কৰিবলৈ, তেতিয়া হয়তো মই অলপ সলনি হ'লোহেঁতেন। শিকিলোহেঁতেন তোমাৰ মনটো বুজিবলৈ। এতিয়া তোমাৰ ফটোখনত ফুলৰ থোপাটো দিবলৈও যেন সেই কণমানিজনীয়েহে শিকালে মোক।'  কথাবোৰে তেওঁৰ মনত এনেকৈ খুন্দিয়ালে যেন চলিহাই এতিয়াই গৈ ঘৈণীয়েক য'তেই আছে লৈ আহিব।
বিয়াৰ পিছৰপৰাই নজনাকৈয়ে মানুহজনীৰ ওপৰত ইমানেই নিৰ্ভৰশীল হৈ পৰিছিল যে তেওঁ ঢুকোৱাৰ পিছতো বহুতদিনলৈকে অফিচ যাবলৈ চাৰ্টটোও ঘৈণীয়েকে আনি দিব বুলিয়েই ৰৈ আছিল। ছমাহ পৰ্যন্ত লাগি গৈছিল ঘৈণীয়েকৰ মৃত্যুটোক সহজভাৱে ল'বলে। 
ছোৱালীজনীক লগ পোৱাৰ পিছৰেপৰা সদায় চলিহাই
ফুলথোপা এটা উৎসাহেৰে কিনি লয়। আৰু যাতে নষ্ট হৈ নাযায় সেয়ে অফিচত গিলাচ এটাত পানী ভৰাই তাতে থৈ দিছিল। অফিচৰ কোনোবাই তেওঁক দেখি ফিচিঙাফিচিং কৰে যদিও সেইবোৰ চলিহাই গুৰুত্ব নিদিয়ে। ঘৰলৈ আহি ধুনীয়াকৈ ফটোখনৰ ওচৰত ফুলৰ থোপাতো থৈ অলপসময়ৰ কাৰণে ৰৈ থাকে। কিবা এটা শুনাৰ আশাত যেন ফটোখনে কিবা এটা কৈয়েই দিয়ে। এইবোৰ কাণ্ড-কাৰখানা পুতেক বোৱাৰীয়েকে দেখিলেও একো নকয়, বুজি পায় তেওঁলোকে।

'বা দেউতা আজিকালি সদায় ফুল আনে যে' বুলি বোৱাৰীয়েকে কেতিয়াবা তেওঁক ধেমালি কৰি চায়। হাঁহি এটা মাৰি চলিহা ভিতৰলৈ সোমাই গুচি যায়।
আজি, কালিকৈ কেইবাদিনো হ'ল ছোৱালীজনী নাহিল। তাইলৈ সদায় বাট চাই থাকে সেই বিশেষ চিগনেলটোত। কিন্তু তাই নহাই হ'ল। নিজেই নিজকে বুজালে যে তাই আৰু নাহে। থাকিবলৈ যাৰ স্থায়ী ঘৰ নাই, দুসাজ খাবলৈ খুদকণ নাই সিহঁতৰ দৰে মানুহবিলাক একেটা জেগাতে কেনেকৈ থাকিব। গ'লগৈ চাগে কৰবালৈ। মনতো দুদিনমান বেয়া লাগিছিল। লাহে লাহে আকৌ ঠিক হৈ গ'ল, তথাপিও কিবা এটা আশা কিজানি তাই আহেই। চিগনেলটো পোৱাৰ লগে লগে অটোৰপৰা মূৰটো উলিয়াই ইফালে সিফালে চাই থাকে কৰবাত কেনেবাকৈ দেখা পাইয়ে নেকি। সেই অকণমানি ছোৱালীজনীৰ মুখখনে চলিহাক আমনি কৰে। 

যদিও ছোৱালীজনী নহা হ'ল কিন্তু চলিহাই ফুল নিবলৈ নেৰিলে। অটোচালকজনে তেওঁক ফুল কিনিবলৈ এখন দোকান ঠিক কৰি দিলে আৰু সদায় অফিচৰপৰা ঘূৰি যোৱা সময়খিনিত ফুল কিনি লৈ যায় মৰমৰ মানুহজনীলৈ বুলি। ঘৰ গৈয়ে ফুলখিনি ফটোখনৰ ওচৰত থৈ বাহিৰলৈ ওলাই আহি আকাশখনলৈ চাই হাঁহি এটা মাৰে। আকাশখনলৈ চাওঁঁতে এনেকুৱা লাগে যেন সেই ফুলৰথোপাটো খোপাতে লগাই তৰা এটি হৈ ঘৈণীয়েকেও তেওঁলৈ চাই হাঁহিছে।

Friday 10 November 2017

লাফটাৰ ক্লাব

আজিকালি সপোনৰ ব্যৱসায় ডাঙৰ হৈছে, নামফলক এখনৰ প্ৰয়োজন খুবেই হৈছে। কোনোবা নহয় কোনোবাই দিনটোত এবাৰ হ'লেও বিচাৰি আহেই। সি ভাবিবই পৰা নাছিল যে এনেকুৱা সামান্য কিবা এটাই তাক ইমান 'পপুলাৰ' কৰি দিব। এতিয়া সি কাৰোবাৰ প্ৰশ্নৰ উত্তৰ মানুহক ভালকৈয়ে দিব পাৰে আজিকালি সি কি কৰে। অন্ততঃ কাৰো হাতলৈ মুখলৈ নোচোৱাকৈ সুখত তিনিবেলা তিনিসাজ খাব পাৰে, বায়েক তিনিজনীৰ বিয়াতো দেউতাকক অলপ হ'লেও সহায় কৰিব পাৰিব। আৰু এনেদৰে থাকিলে হয়তো অতি কমদিনতে তাৰ মৰমৰ ফুলকলিকো ঘৰ সোমোৱাব পাৰিব। অ এটা কথা কিন্তু! বেলেগে ভবাৰ দৰে সি কিন্তু আনক ঠগি পেটৰ ভাত মোকলাই থকা নাই। এখন ফলকৰ কথা সকলোৱে কৈ থকাৰ কাৰণে সি আজি বনাবলৈ দি থৈ আহিল আৰু নাম দিছে 'যোগা আৰু হাঁহিৰ কেন্দ্ৰ'।

ঘৰৰপৰা ওলাই আহিছিল মহানগৰীলৈ কিবা এটা কৰাৰ খাটিৰত। ঘৰত থাকিলে অকমণ্য বুলি খোজে প্ৰতি শুনিব লগা হোৱাতো দৈনন্দিন কামৰ এটা হৈ পৰিছিল। এৰা ন'হবই বা কিয়? বিএ পাছ কৰি ঘৰত এনেদৰে বহি থাকিলে কাৰনো চাই থাকিবলৈ মন যাব। আৰু তো ধনী দেউতাকৰ পুতেক নহয় ৰিটায়াৰড শিক্ষকৰ পুতেকহে। পাঁচজনী ছোৱালীৰ তলৰ একেবাৰে সৰু। তথাপিও বিয়া দিবলৈ বাকী থকা তিনিজনীৰ কথাই ভাবিব নে তাৰ কথাই! সি নিজৰ কপাল নিজেই লিখিব।হঁও হঁও বুলি হ'বলৈ ধৰা পাঁচলখীয়া তাৰ পিয়নৰ চাকৰিটো টকাৰ অভাৱত ন'হল। অৱশ্যে তাৰ ইচ্ছাও নাছিল দেউতাকৰ মূৰত মাধমাৰটো সোধাবলৈ।
পঢ়া-শুনাত মন নথকা সপোনৰ ডাঙৰ হৈ কি কৰাৰ সপোন সেইটোও ক'ব নোৱাৰিছিল। সেয়ে কৈছিল যি কৰিম সৎ পথেৰে কৰিম কিন্তু কি কৰিম নাজানো। দেউতাকৰ যেন তাৰ ওপৰত কিবা এটা ভৰসা আছিল। খেলি-ধূলি ভালপোৱা সপোনৰ নিজৰ দেহাটোক লৈও এটা সপোন আছিল যে অইন কৰিব নোৱাৰিলেও চলমান খানৰ দৰে ব'ডীটোৱে বনাব। সেয়ে ঘৰতে কিবা কিবি ব্যায়াম কৰি থাকে। সেইফালৰপৰা অৱশ্যে তাৰ গাৰ গঠনটোও বেয়া নহয়। সুবিধা পালে নিজকে ব'ডী বিল্দিং প্ৰতিযোগীতাবোৰতো অংশগ্ৰহণ কৰিব পৰাকৈ গঢ়িব পাৰিব। কিন্তু এইবোৰো সপোনহে সপোনৰ!

গাঁৱৰপৰা অলপ আতৰত থকা সৰু টাউনত অৱস্থিত কলেজখনৰপৰাই বিএটো কোনোমতে পাছ কৰিলে যদিও বিএ পাছৰ ডিগ্ৰীয়ে তালৈ দুখহে কঢ়িয়াই আনিলে। যদিও দেউতাকে তাক বোজা বুলি নাভাবে কিন্তু মাককে ধৰি বায়েক তিনিজনীৰ কাৰণে যে হয় ন'কলেও বুজিব পাৰি। কথাই প্ৰতি অমুকাৰ ল'ৰাই কি কৰি আছে বুলিহে আৰম্ভ কৰে। সি কৰিব কি একো ভাবি নাপায় গুৱাহাটী যাও বুলিয়েই ওলাই আহিল। গুৱাহাটীত বোলে কিবা নহয় কিবা এটা পাইয়ে। কিন্তু সেই 'কিবা' টো পোৱা কিমান টান সি আহিহে গম পালে।

আগলৈ পিছলৈ বুলিবলৈ ল'ৰা এটাই। এনেকৈ ওলাই অহাত দেউতাকে বৰ এটা ভাল নাপালে। সেয়েহে বাল্যকালৰ বন্ধু এতিয়া গুৱাহাটীৰ নিৱাসী হোমেনকে ক'লে তেওঁৰ লগতে ল'ৰাটো ৰাখিবলৈ। মাহেকে যি পাৰে কিবা এটা পঠাই দিব।

দেউতাকৰ বন্ধু হোমেন খুড়াকেও সপোনক লগত ৰাখিবলৈ বৰ এটা বেয়া নাপালে। ল'ৰা দুয়োটা বাহিৰত থাকে বছৰেকৰ মূৰত এবাৰ ঘৰলৈ আহে। পাঁচবছৰৰ আগতেই ঘৈণীয়েকেও এৰি সিপুৰি পালেগৈ। গতিকে ইমান প্ৰকাণ্ড ঘৰটোত অকলে থকাতকৈ চিনাকি বিশ্বাসযোগ্য ল'ৰা এটাই থকা ভাল। সপোনৰ দেউতাক ভাড়া দিয়াৰ কথা কঁওতে একেষাৰে অমান্তি হৈ কৈছিল 'সি ভালকৈ থাকক আৰু একো নালাগে।'
সেইদিন ধৰি সপোন হোমেন খুড়াৰ ঘৰত আৰু ল'ৰা দুটাইও যেন সি থকাৰ কাৰণে কিবা এটা সকাহ পালে। গুৱাহাটীলৈ আহিয়ে সি দুই তিনিদিন চাকৰি সন্ধানত ঘূৰিছিল। দুই তিনিটা কন্সালটেন্চিত নামটোও ৰেজিষ্টাৰ কৰি আহিল। কিন্তু সেইবোৰে যিহে চাকৰিৰ কথা কয়, সি যে সেইবোৰ কৰিব পাৰিব মনে নকয়।
তাৰ কাৰণে সময়বোৰ নাযায় নুপুৱায়। এতিয়াহে ভালকৈ নপঢ়াৰ ফল অনুভৱ কৰিছে। ইমানদিনে ঘৰৰ আটাইতকৈ সৰুটো কেইদিনমানতে পৰিপক্ক হৈ উঠিছে। দেউতাকৰ মোবাইলটোলৈ ফোন কৰিলে মাকে যিটো উৎসাহেৰে ধৰে যেন সি চাকৰি পোৱাৰ খবৰ দিবলৈহে ফোন কৰিছে। ন'কলেও মাকে সোধা কথাকেইটাতে গম পায়। তথাপিও সি বেয়া নাপায়, মাকৰ মন, ল'ৰাই কিবা এটা কৰিব বুলি থকা আশাকণ নেদেখুৱাই নোৱাৰে।

হোমেন খুড়াক হে মাজে মাজে বৰ উদাস যেন লাগে। সকলোবোৰ থাকিও একো নাইৰ দৰে। খুড়াকেটো দেউতাকৰ দৰে দোকানৰ বাকী মাৰিবলৈ পেন্সনকেইটালৈ ৰ'ব নালাগে। পেন্সনৰ টকাটো সাচিব নালাগে জীয়েকৰ বিয়ালৈ। তথাপিও যেন কিবা এটা নাই। নিজৰ মনৰ কথাকেইটা পাতিবলৈও মানুহৰ অভাৱ। তেওঁৰ লগৰকেইজনো একেই। তেঁওলোকে কথা পাতিবলৈও একো বিশেষ বিচাৰি নাপায় একমাত্ৰ ইজনে সিজনৰ খবৰকেইটা লোৱা বাদ দি। কেইদিনমান সি এইবোৰ চাই থাকি ঠিক কৰিলে যে খুড়াকৰ এই উদাস উদাস মনটো সলনি কৰিব। কিন্তু কেনেকৈ সি নাজানে।

'খুড়া আপোনাৰ লগৰ কোনোবা যদি আছে কওক মই আপোনালোকক যোগা শিকাম, যোগাৰ কৰাৰ চলেৰে সকলোকে লগ পাব মনটো ভাল লাগি থাকিব।' সি ঘৰলৈ অহাৰ আগলৈকে ব্যায়াম যোগা নিজেই কৰি কৰি পৈণত হৈ উঠিছে। এতিয়া যে বেলেগকো শিকাব পাৰিব বিশ্বাস আছে।

তাক একেবাৰতে নিৰাশ উত্তৰ দি থ'লে 'কোন আহিব এই বয়সত যোগা কৰিবলৈ, এতিয়া আমাৰ এইবোৰ দিন গ'ল। কেৱল এতিয়া ভগৱানে সিপুৰীলৈ নিয়া দিনটোহে গণনা কৰিব লাগে' কিন্তু সি এইবোৰ কথা মানি লোৱা ভকত নহয়। 'আচলতে খুড়া আপোনালোক সকলোৱে হাঁহিবলৈ পাহৰিলে। সেয়ে বয়সতকৈ বেছি দুৰ্বল হৈ গৈছে। কিন্তু আমাৰ দেউতাৰ চাবলৈ গ'লে চিন্তা বেছি তথাপিও তেওঁ হাঁহি আছে সেয়ে এতিয়াও সুস্থ সবল হৈ আছে। গাঁৱৰ মানুহবোৰক লগ পায়, নামঘৰলৈ যাঁওতে পথাৰলৈ যাঁওতে। আৰু গাঁৱততো ভাওনাই হওক, নাম-প্ৰসংগই হওক কিবা হৈ থাকেই। সেইবোৰ 'এটেণ্ড' কৰি থাকোতেই দেউতাৰ সময়বোৰ গুচি যায়'
সেই কথাষাৰে হোমেন শইকীয়াক অলপ সময়ৰ কাৰণেও স্থবিৰ কৰি তুলিলে। হয় দেই একেলগে ডাঙৰ হোৱা সপোনৰ দেউতাক আৰু তেওঁ। পঢ়ি-শুনি সকলোৰে জীৱনটো সলনি হৈ গ'ল। তেওঁ চাকৰি কৰিবলৈ গুৱাহাটী আহিল আৰু তাতে মাটি বাৰী কিনি ঘৰ বনাই থাকিবলৈ ল'লে। আৰু সপোনৰ দেউতাকে ভেন্সাৰ স্কুলত সোমাই ৰিটায়াৰ হোৱাৰ দুবছৰৰ আগে আগে দৰমহাৰ পইছাকেইটা চুবলৈ পাইছিল। তেওঁলোকৰ লগৰখিনিৰ ভিতৰত হোমেনৰে অৱস্থা ভাল। টকা-পইছাৰফালৰ পৰাও আৰু ল'ৰা দুটিৰপৰাও। দুয়ো বিদেশত থাকে বছৰেকৰ মূৰত এবাৰ আহে। বাকী সময়ছোৱা সিহঁতৰ ফোনলৈ বাট চাবলগা হয়। সময়ৰ অমিল কাৰণে ফোনটোকেইটা আহোতেও গণ্ডগোল হয়। হয়তো ৰাতি তেওঁ শুবৰ সময়ত নতুবা পুৱা শুই নুঠুতেই। উপায়টো নাই। ইমান পঢ়া-শুনা কৰাইছিল যেতিয়া এইখিনিটো মানি ল'বই লাগিব।

কিমান বছৰ হ'ল বাৰু তেওঁ নহঁহা! হয়তো এমাহ, হয়তো দুমাহ, নহয় আজি পাঁচবছৰেই হ'ল নঁহহা। শেষ হাঁহি চাগে তেতিয়াই মাৰিছিল যেতিয়া ডাক্তৰে ঘৈণীয়েকক সকলো বিপদৰপৰা মুক্ত বুলি হস্পিতেলৰপৰা মুক্তি দিছিল। আৰু সেই মুক্তিতেই ঘৈণীয়েকে সকলোৰেপৰা মুক্ত হৈ গুচি গ'ল হস্পিতেলৰপৰা অহা পোন্ধৰদিন পিছতেই বাথৰুমত লুটি খাই পৰাৰ অজুহাত লৈ। ‌এতিয়াৰ সময়বোৰ নাযায় নুপুৱাই।

বিশেষ কথা একো আগনবঢ়াই সপোন ওলাই গ'ল খুড়াকৰ লগৰখিনিক লগ কৰিবলৈ। পিছদিনাৰপৰা খুড়াকৰ ঘৰৰ ল'নখনতে আৰম্ভ হ'ল হাঁহিৰ খলকনি। প্ৰথমতে কোনোৱেই বিশেষ একো বুজি পোৱা নাছিল যদিও সি নতুনকৈ কিনা এন্ড্ৰইড মোবাইলটোত কেইটামান ভিডিঅ' দেখুওৱাৰ পিছত উৎসাহী হৈ পৰিল। খুড়াকৰ লগৰবোৰো তেওঁৰ দৰেই একেই। সকলোবোৰ থাকিও কিবা এটা নাই তেঁওলোকৰ কোনো ভিন্ন ভিন্ন কাৰণত। হাঁহিবলৈ গৈও কৰবাত থমকি ৰয়।

আজিকালি সপোনৰ জোৰত সকলোবোৰ আহে পুৱাই খুড়াকৰ ঘৰলৈ আৰু ছটা বজাৰপৰাই আৰম্ভ হৈ যায় হাঁহিৰ খলকণি। সেই হাঁহি বিয়পি পৰে দূৰ দিগন্তলৈ। দূৰৰপৰা উফৰি অহা হাঁহিৰ টুকুৰাবোৰে মানুহক বাধ্য কৰাই কি হৈ আছে চাই যাবলৈ। চাই যোৱাবোৰৰ মাজৰে কোনোবা পিছদিনা পুৱা সেই হাঁহিত যুগ দিবলৈ। সপোনে যেন সকলোৰে জীৱনটোলৈ এক পৰিৱৰ্তন আনিলে। সকলোৱে নতুনকৈ হাঁহিবলৈ শিকিলে। খুড়াককো কেইদিনমানৰপৰা তজবজীয়া যেন দেখা গৈছে। ল'ৰাকেইটাই ফোন কৰিলে তেওঁৰ আজিকালি ক'বলৈ বহুত কথাই থাকে। মাজে মাজে সপোনৰ মোবাইলৰপৰা জিঅ' চিমত হুৱাটচ্আপত ভিডিঅ' কলিং কৰি দেখুৱাই।

এনেদৰে সপোনৰ লাফটাৰ ক্লাব চলি গৈ আছে। সপোনৰো ভাল লাগিছে অন্ততঃ কাৰোবাৰ জীৱনলৈ হাঁহি ঘূৰাই আনিছে। কিন্তু মাক আৰু বায়েককেইজনীৰ কাৰণে যেন এলাগী হে হৈ আহিছে। কথাটো আওকাণ কৰিবলগাও নহয় অৱশ্যে। এনেকে ডেং ডেংকৈ ডেকা ল'ৰা এটাই একো এটা নকৰিলে কাৰনো ভাল লাগিব। কেতিয়াবা সপোনৰ মাকৰ লগত কথা পাতিলে এই কথা আলোচনা হয়। এটা ডেকা ল'ৰা এনেদৰে লোকক হহুৱাই থাকিলেটতো পেট নভৰে। সেয়ে এদিন তাক এই কামটোৰ বাবদ পইছা লোৱাৰ কথা ক'লে।
সপোনে খুড়াকৰ প্ৰস্তাৱত আদৰি লোৱাৰ সলনি দুখহে পালে। সিটো তেঁওলোকক হাঁহিবোৰ বেছা নাই, হাঁহিবোৰ ঘূৰাই আনিবলৈহে চেষ্টা কৰিছে। সি যদি এনেকুৱা কৰে আগতে কোনোবাই কৈ যোৱা কথাখিনি দেখোন মিছা হ'ব। হাঁহিবলৈ আৰু সপোন দেখিবলৈ পইছা নালাগে। কিন্তু সপোন দেখিবলৈতো পইছা লাগে। তাৰ কেৰাণীৰ চাকৰিতোৰ সপোন পাঁচলাখ টকাৰ বিনিময়তহে দেখাৰ কথা কৈছিল। আৰু কিমান কি আছে তেনেকুৱা আগতে পইছা, পিছত সপোন। সিও তাৰ মিনি লাফটাৰ ক্লাবত যদি হাঁহিবলৈ অহা মানুহখিনিৰপৰা পইছা লয় তেতিয়া কি পাৰ্থক্য থাকিব। কিন্তু খুড়াকৰ অশেষ বুজনিত সি থিৰাং কৰিলে তেঁওলোকক যোগা শিকাব তাৰ বিনিময়তহে পইছা ল'ব কিন্তু কোনোবাই মন নকৰিলে জোৰ নকৰে। সেই প্ৰস্তাৱটো খুড়াকে পিছদিনা সকলোৰে আগত আগবঢ়ালে আৰু সকলোৱে বিন প্ৰতিবাদে মানি ল'লে।

আজিকালি সপোনৰ কাম বাঢ়িল। তেঁওলোকক প্ৰথমতে যোগা কৰায় তাৰপিছত হাঁহি। লাহে লাহে মানুহো বাঢ়ি আহিছে। হোমেন খুড়াতো তাকলৈ ইমানেই আনন্দিত যে মানুহক কেতিয়াও ক'বলৈ নাপাহৰে সপোনে কমিবলৈ ধৰা বয়সখিনি বঢ়াই দিলে। আনকি তাৰ দেউতাককো ক'বলৈ নাপাহৰে যে সি কিমান পুণ্য কাম কৰি তাৰ জীৱিকাৰ পথ উলিয়াইছে।

সপোনক বিচাৰি অহা মানুহৰ সংখ্যা বাঢ়িছে। সপোন আচৰিত হৈছে কিমান যে হাঁহিবলৈ পাহৰা মানুহ আছে এই পৃথিৱীত! সকলোৱে জীৱনৰ লগত দৌৰি দৌৰি সকলোবোৰ গোটালে তাৰ বিনিময়ত হেৰুৱাইছে হাঁহি। হাঁহিবলৈও দৰকাৰ হৈছে নিৰ্দিষ্ট এক সময়ৰ।

হোমেন খুড়াকে সপোনক এখন নাম ফলক গেটৰ ওচৰত লগাবলৈ বহুতদিনৰপৰাই কৈ আছে। ন'হলে মানুহে সদায় তাৰ ঠিকনা বিচাৰি ঘূৰি ফুৰিব লগা হয়। সেয়ে আজি দুয়ো ওলাই আহিছে ফলকখন বনাবলৈ দিবলৈ।

Monday 2 October 2017

মোৰ বুঢ়া হ'বলৈ মন নাই (I do not want to be become an Old)!

বাকচৰ চাবিকোচা বিচাৰি আছো, পোৱা নাই ক'ত বা থ'লো। অলপ সময়ৰ আগতেটো ইয়াতেই থৈ গৈছিলো! এই সৰু কথাটোকে পাহৰিব লাগে নে! ছেহ, বৰ বেয়া কথা হ'ল। কেইদিনমানৰ আগতে বিয়া পতা কাষৰ ঘৰৰ ল'ৰাটোৱে কইনাজনী ফুৰাবলৈ আনি গামোছা এখনে আৰু ধূতি এখনে দি সেৱা এটা কৰিলে। মই বাৰু ন-দম্পত্তিহালক আৰ্শীবাদ এটা দিলোৱেই। তথাপিও ন-ছোৱালীজনীক কিবা এটা নিদিলে বৰ বেয়া লাগিব। 

অন্তত: মিনতিয়ে কথাটো গম পালে বৰ দুখ পাব। আজি মিনতি থকা হ'লে তাই লৰালৰিকৈ গৈ তাইৰ যৌতুকত অনা ট্ৰাংকটোৰপৰা চাদৰেই হওক বা ব্লাউজেই হওক কিবা এটা খুচৰি উলিয়ালেহেঁতেন। এতিয়া মইনো এই অকলশৰীয়া মানুহটোৱে ছোৱালীজনীক কি দিম! সেয়ে এশটকা দুশটকা কি আছে তাকে বিচাৰিবলৈ ট্ৰাংকটো খুলিবলৈ আহি চাবিটোৱে বিচাৰি পোৱা নাই। ইফালে ঘৰৰ বস্তু ইফাল সিফাল কৰিবলৈ আছেনো কোন! বস্তবোৰ উলিয়াই থ'লেও ঠাইতে থাকে। কিন্তু আগৰেপৰা সকলোবোৰ বস্তু ট্ৰাংকতে থোৱাৰ অভ্যাস যে সেয়ে এটকাটোও তাতে ভৰাই থওঁঁ। চাবি বিচাৰি উথপথপখন কৰি থাকোঁঁতেই সিহঁতহাল যাবলৈ বুলি উঠি মাত লগাবলৈ একেবাৰে ভিতৰ পালেহি।

'ৰ'বাহে ক'ত যোৱা?' বুলি মুখখন মেলোঁঁতেই নকইনাই বিদায় জনোৱাৰ উদ্দেশ্যে মাত লগালে 'হ'ব বৰতা আপোনাৰ দৰে বয়সীয়াল মানুহৰ পৰা পোৱা আৰ্শীবাদেই যথেষ্ট। আৰু একো বিচাৰি কষ্ট কৰিব নালাগে।' এহ মনটো বেয়া লাগিল নহয় এনেকৈ যাবলৈ দিবলৈ। কিন্তু উপায়টো নাই, সেয়ে সিহঁতক বিদায় দিবলৈকে পদূলিলৈ ওলাই আহিলো। আজি মিনতি হোৱা হ'লে ক'লেহেঁতেন 'দেখিছে বয়স হৈছে বুলি ক'লে মানি নলয়, এতিয়া দেখোন অলপ সময়ৰ আগতে থোৱা চাবিটোকে বিচাৰি নাপালে।'

তেওঁ পিচে মোক বয়সৰ কথা কৈ কৈ মোতকৈ আগতেই একো এটা গম নিদিয়াকৈ এই সংসাৰৰপৰা ফালৰি কাটিলে। অথচ মোতকৈ সাতবছৰৰ সৰুও আছিল। একচল্লিশটা বছৰে একেলগে থাকি শেষত একো এটা গম নিদিয়াকৈ মিনতি সিপুৰী পালেগৈ। মানুহ কিছুমানে কয় মিনতি বৰ ভাগ্যশালী শিৰৰ সেন্দুৰকণ নোমোচাকৈয়ে বাৰ্ধক্যৰ একো কষ্ট ভোগ নকৰাকৈয়ে যাব পাৰিলে। কিন্তু কোনে বুুজিব তেওঁ যে মোক অকলশৰীয়া কৰি থৈ গ'ল। কেতিয়াবা মোৰো অনুভৱ হয় তেওঁৰ লগতে একেলগে মোকো লৈ যোৱা হ'লে দুয়ো ওপৰত আকৌ এবাৰ একেলগে থাকিলোহেঁতেন। কিন্তু পাঁঁচবছৰীয়া নাতিটোৰ মাতটো শুনিলে দেখোন আকৌ দহ বিশবছৰমান জীয়াই থাকিবলৈ মন যায় হে।

অৱশ্যে মোৰো নিজকে বুঢ়া বুলি মানি ল'বলৈ মন নাযায়। সত্তৰবছৰহে হৈছে তথাপিও মানুহবোৰে আজিকালি মোক দেখিলে আলৰ বুঢ়াক কৰাৰ দৰে পুতৌ কৰে হেৰৌ। মোক নালাগে ঔ এইবোৰ পুতৌ! ওলাই-মেলি গ'লে এতিয়াটো আৰু ডেকা যেন অনুভৱ হয় হে। ডেকা যেন নালাগিবনো কিয়? ল'ৰাই যে এইবাৰ পূজাত আহি সৰি সৰি বাকীথকা দাঁঁতকেইটা একেবাৰে সৰুৱাই নতুন দুপাৰি ডালিমগুটীয়া দাঁত লগাই থৈ গৈছে। কেইদিনমান অৱশ্যে অলপ দিগদাৰ হৈছিল কৃত্ৰিম দাঁত দুপাৰি সৈতে গোটা বস্তুবোৰ চোবাবলৈ। তথাপিও অভ্যাস কৰোঁঁতে এতিয়া মাংস খাব পৰা হৈছোঁঁ। চকু কেইটাও দেখোৱাওঁঁতে অলপ পাৱাৰ বঢ়াই দিলে। এতিয়া আৰু আগৰদৰে জলক তবক নেদেখো।  চুলিকেইডালতো কলপ লগাই বগা হোৱা কেইডাল ক'লা কৰি পেলালো। মানে এতিয়া আৰু মোক কোনেও বুঢ়া হৈছো বুলি সকীয়াই নাথাকে।কথাটো ভাবোঁঁতেই মিচিকিয়া হাঁহি এটা ওলাই গ'ল। 

ল'ৰা-বোৱাৰী পুনৰ উভতি যোৱাৰ আগদিনা নাতিটোক লগত লৈ চোতালতে চকী এখন লৈ বহি আছো। তাক বোলে আজি মই যিমান সাধু জানো সকলোবোৰ কৈ শেষ কৰিব লাগে। ন'হলে আৰু কেতিয়া আকৌ শুনিবলৈ পাই ঠিক নাই। সাধু শুনি থকাৰ মাজতে সি মোৰ সোতোৰা-সোতোৰ পৰা হাঁতখন টানি টানি সুধিলে
'ককা তোমাৰ স্কিনখন ইমান লুজ কিয়? ব'ডী লোশ্যন নলগোৱা নেকি? মই দেউতাক ক'ম তোমাক ব'ডী লোশ্যন এটা আনি দিব...' তাৰ কথা শুনি মোৰ হাঁহি থকা মুখখন হঠাতে গোমা হৈ পৰিল। আৰু সি সি কি কৈ আছিল মোৰ মূৰত নোসোমাল। এইবোৰ যে এতিয়া লোচন নে ফোচনে  কাম নিদিয়ে, বয়স হোৱাৰ কাৰণেহে এনেকুৱা হৈছে বুলি ক'বলৈ গৈও ক'ৰবাত কিবা এটায়ে মোক হেঁচা মাৰি ধৰিলে দেখোন। মানে ইও মোক বুঢ়া হৈছো বুলি গম পালে নেকি? দাঁত কেইপাৰি আৰু চকুকেইটাৰ দৰে চালখনৰো কিবা ব্যৱস্থা কৰি আগৰ নিচিনা শিতশিতিয়া কৰিব নোৱাৰিনে!

ল'ৰাটোৱে এইবাৰ মোকো লগতে যোৱাৰ কথা কৈছিল। কিন্তু মিনতিৰ স্মৃতিখিনিক এই প্ৰকাণ্ড ঘৰটোত অকলশৰে তলা মাৰি থৈ যাবলৈ মন নগ'ল। বহুত কাকূতি-মিনতি কৰাৰ পিছতো মোৰ মন নলৰাত যোৱাৰ আগে আগে পুত্ৰই কৈ থৈ গ'ল 'অকলে অকলে ঘূৰি নুফুৰিবা। হাতত ফোনটো ৰাখিবাই, কিবা গা চা বেয়া লাগিলেই মোক ফোন কৰিবা'

কি যে দিন আহিল! সেই পিটকণি ল'ৰাটো, পত্ৰিশবছৰৰ আগতে যি আমাৰ জীৱনলৈ আহি আমাক সম্পূৰ্ণ কৰিছিল। আমাৰ বিয়াৰ পাঁচ ছয় বছৰৰ পিছত যাৰ আগমনে আমালৈ কঢ়িয়াই আনিছিল এটা নতুন জীৱন যিয়ে জীয়াই থকাৰ হেঁঁপাহ দুগুণে বঢ়াইছিল। ক'ৰবাত কিবা টোপ পৰে বুলি আতৌপুতৌকৈ ডাঙৰ কৰা মোৰ নিজৰ সন্তানেও ভাবিলে মই যে বুঢ়া হ'লো! এতিয়াও জলজল পতপতকৈ মনত আছে তাৰ জন্মত ওচৰৰ সকলোকে মাছ বিলোৱা কথাটো। মিনতিৰ কি যে ফূৰ্তি সেইদিনা সকলোৱে যেতিয়া কৈছিল ল'ৰাই মাকৰ গঢ় ল'লে। তোমাৰ সেই হাঁহিটোলৈ আজিও মনত পৰে ও মিনতি।

কেইদিনমানৰ আগতে নন্দেশ্বৰ উকীলৰ ল'ৰা ৰাজাক লগ পালো। নন্দেশ্বৰ আৰু মই আকৌ ক মানৰ পৰাই একেলগে পঢ়া। তাৰ পুতেকটো মোৰ ল'ৰা বাবাৰ লগৰ। কেনেকুৱা লাগে ভাবিলে দুয়োটা একেলগে ডাঙৰ হোৱা ল'ৰা সেইদিনাৰ কথা যেন লাগে। এতিয়া আকৌ দুয়োটা এটা এটা সন্তানৰ বাপেকী হ'ল। সি মোক লগ পাই খা খবৰ সুধিলে, লগতে বাপেকৰ কথাও ক'লে। আজিকালি বোলে বাপেকে বৰকৈ অকলে ওলাই সোমাই ফুৰিব নোৱাৰে মানে সিহঁতে নিদিয়ে। সি আকৌ মোকো সকীয়াই থৈ গ'ল যাতে অকলে ঘূৰি ফুৰি নুফুৰো। মানে নন্দেশ্বৰৰ অৱস্থাও মোৰ দৰে। কেঁচা ৰবাব টেঙাকে ফুটবল কৰি কিমাননো নেখেলিলো অই। ইটোৱে সিটোক লেং মাৰি কিমান পৰিলো তেতিয়াই হাত ভৰি একো নাভাঙিল। এতিয়া আকৌ সিহঁতে আমাক ওলাই সোমাই ফুৰিবলৈ নিদিয়ে! কিবা এটা খং আহি চুলিৰ আগ পালেহি‌।

কথাবোৰ ভাবিলে সৌ সিদিনাৰ ঘটনা যেন লাগে। নাতিটো পৰহি গুচি যোৱাৰ পিছত ঘৰখন একেবাৰে মৰিশালি যেন হ'ল। ক'তো কাৰো মাত নাই। তাতে দুপৰীয়া সময়খিনিত ওচৰ চুবুৰীয়া সকলো ভাতকেইটা খাই অলপ বিছনাত পৰে। এইখিনি সময় আৰু নিৰৱতাই বিৰাজ কৰে। মইহে দিনত শুবলৈ বাদ দিলো। দিনত শুলে ৰাতি টোপনি নাহে আৰু এইহেন ঘৰটোত অকলে ৰাতিটো উজাগৰে থাকিবলগীয়া হোৱাৰ সমান কষ্টকৰ কাম নাই। কি কৰিম কি নকৰিম ভাবি খন্তিখন উলিয়াই লৈ ফুলনিখনকে অলপ চাফা কৰো বুলি সোমালো। সেইসময়তে দুপৰীয়া ভাতখোৱা বাচন কেইটা ধুবলৈ অহা বনকৰা মানুহজনী পমিলাই মোক খন্ততিখনৰ সৈতে দেখি 'এই বুঢ়া বয়সত আপোনাক কিহে পাইছে! থকা দিনকেইটা ভালকৈ থাকক....' বুলি যিহে বকনি মেলিলে একেকোবে আহি শুৱনিকোঠা পালোহি। মানে এইও মোক তেনেকৈয়ে ভাবিবলৈ ল'লে। কথাবোৰ মূৰত পাক খাই মূৰটো কিবা আচন্দ্ৰাই কৰা যেন লাগিল। ইমান ডেকা তজবজীয়া মানুহটোক আজিকালি যে চবেই বয়স হৈছে বুলি খেঙখেঙাই থকা হ'ল। বয়স যেনিবা হ'লেই, সেইবুলিয়েই মই এতিয়া বিছনাত পৰি থাকিম নেকি!

খঙতে খন্তি চন্তি বাহিৰত পেলাই শুৱনি কোঠাৰ বিছনাখন পালোহি। বিছনাৰ মূৰৰ শিতানতে আমাৰ বিয়াৰ কেইদিনমান পিছতে ষ্টুডিঅ'ত গৈ তোলা ফটোখন বুকুতে সাৱতি বিছনাত পৰিলো। মিনতিলৈ আজি বৰকৈ মনত পৰিল। তাই যেন মোতকৈ আগতে গৈ বৰ ভাল কাম কৰিলে। অন্তত: এইবোৰ কথা শুনিব লগা নহ'ল। যদিও মই জানো সকলোৱে মোৰ ভালৰ কাৰণে কয়। অকলশৰীয়া মানুহ কিবা এটা হৈ বিছনাত পৰি থাকিলে কি হ'ব। কিন্তু মোৰ যে নিজকে তেনেদৰে ভাবিবলৈ মন নাযায়। পৰালৈকে অন্তত নিজৰ কামকেইটা নিজে কৰি থাকিবলৈ মন যায়। মন যায় ওলাই গৈ লগৰবোৰৰ লগত ক্ষন্তেক মনৰ কথা পাতিবলৈ। নিজকে বুঢ়াৰ দৰে ভাবি লোকৰ পুতৌৰ পাত্ৰ হ'বলৈ একেবাৰে মন নাযায়। তাকেই যে বাকীবোৰে নুবুজে। আজি মিনতি তুমি কাষত থকা হ'লে সকলোবোৰ খুলি ক'লোহেঁতেন। তুমিটো মোক বুঢ়া বুঢ়া বুলি ধেমালিতেহে কৈছিলা, তুমি যে মোতকৈ সাতবছৰৰ সৰু আছিলা সেইকাৰণে। কিন্তু আজি মোক সকলোৱে সঁচাকৈয়ে কয় মোৰ বয়স হ'ল। মানে এতিয়া মই তোমাৰ ওচৰলৈ যাবলৈহে সাজু হ'ব লাগে অ মিনতি। বুঢ়া হ'বলৈ মন নাযায়, মৰিবলৈ মন নগ'লেও এতিয়া ভাবিছো সোনকালে ভগৱানে তোমাৰ ওচৰলৈ লৈ যাওক। তুমি য'তেই আছা তালৈকে মইও গৈ আকৌ এবাৰ দুয়ো একেলগে থাকিম। মনৰ কথাবোৰ পাতিম। 

ভাবি থকা কথাবোৰ যে মোৰ কেতিয়া ডাঙৰ ডাঙৰ শব্দৰে বাহিৰলৈ ওলাই আহিল গমেই নাপাও। অকলে অকলে কথা পাতি থকা দেখি চাগে পমিলাই ভয় খাই ল'ৰাক জনালে নেকি। সিও ভয় খাই মোক ফোন কৰি সুধিলে 'দেউতা তুমি ঠিকে আছাতো, চুগাৰৰ দৰৱ খাই আছানে। মই মহেনক পঠিয়াইছো প্ৰেছাৰটো জোখাবলৈ.. ' আৰু কি কি সুধি আছিল শুনিবলৈ মোৰ মন নগ'ল। ফোনটো কাটি দি আমাৰ ফটোখন পুনৰ বুকুৰ মাজত লৈ শুই পৰিলো। 

কাষত এইয়া মিনতি, মোৰ মূৰৰ শিতানতে বহিছে। মোৰ মূৰটো আলফুলকৈ তেওঁৰ কোলাত লৈ পিহি দিছে আৰু কৈছে 'তুমি বুঢ়া হোৱা নাই অ'। অকলে থাকা কাৰণেহে মানুহবোৰে অলপ বেছিকৈ ভয় কৰে। তুমি থাকা নিজৰ মনৰ মতে। ল'ৰাৰ কথা নুশুনাকৈ নাথাকিবা। সকলোৱে বিচাৰে তুমি ভালে থকাতো ...' কথাখিনি কৈয়ে মিনতি হঠৎ নোহোৱা হৈ যোৱাত মই ধৰফৰাই উঠি বহি পৰিলোঁ। চাৰিওফালে চাই দেখোঁ কোনো নাই। আচলতে এটা আলফুলিয়া সপোন আহিহে মোৰ চকুত দোলা দিছিলহি। 

Tuesday 19 September 2017

শৰতৰ সন্ধিয়াত শেৱালি ফুলাৰ বতৰা (Autumn Blossoms)

'এইবাৰ পূজাত তোক আইফোন লাগিব নেকি অই ৰজিতা?' ফেচবুকৰ জোৰতে দেশ বিদেশৰ খবৰ ৰখা চাইকেল মেকানিক বিপুলে ৰজিতাক ধেমালি কৰিবলৈকে সুধিলে।

'কি আইফোন।' বুলি যিটোহে ভেকাহি মাৰিলে অলপ নহয় ভালকৈয়ে যে তাই তাৰ কথাত আচৰিত হৈছে সেইটো বিপুলৰ বুজিবলৈ বাকী নাথাকিল।

'সৰুতেই আই বোপাই দুয়োৱে এৰি অনাথ কৰি থৈ গ'ল এতিয়া আৰু আইফোন নে বোপাইফোন সেইডালে কি কৰিম।' বুলি বকি বকি ৰজিতাই ছাগলীজনী লৰাবলৈ ঢাপলি মেলিলে। পিছে পিছে বিপুল। আচলতে ৰজিতাই ভাবিছে সি তাইক কিবা পেংলাইহে কৰিছে। সেয়ে খংটো তাইৰ বেছিয়ে উঠিল।  এইখিনি সময় সিহঁতৰ বাবে য'ত নিৰিবিলিকৈ বহি সুখ দুখবোৰৰ আদান প্ৰদান কৰিব পাৰে। সকলোৱে ভাত খাই অলপ জিৰাবলৈ যোৱাৰ সময়খিনিলৈ ৰৈ থকাটো এটা শেষ নহ'ব যেন লগা ক্ষণ।

অনাথ দুটি শিশু বিপুল আৰু ৰজিতা আৰঘৰে তাৰঘৰে খেলি খেলিয়ে ডাঙৰ হ'ল। তামোলৰ ঢকোৱা চোচৰাই খেলাৰ পৰা একেলগে ডাঙৰ হোৱা দুয়ো এতিয়া যৌৱনপ্ৰাপ্ত হ'ল। শৈশৱৰ বন্ধুত্ব এতিয়া যৌৱনৰ প্ৰেমলৈ ৰূপান্তৰিত হ'ল। আজিকালি বেলেগে দেখাকৈ কথা পাতিবলৈও কিবা আফচোচ কৰা হ'ল। সময়বোৰো বৰ নিষ্ঠুৰ। যেতিয়া সকলোৱে দেখাকৈ লগ পাইছিল তেতিয়া দেখোন একোৱে অনুভৱ হোৱা নাছিল। কিন্তু আজিকালি এখন্তেক নেদেখিলেই যেন বুকুখন ধৰফৰাই উঠে আৰু সকলোৱে দেখাকৈ লগো কৰিব নোৱাৰি।

একেখন গাঁৱৰে দুয়ো মাত্ৰ কেঁকুৰি এটা পাৰ হ'ব লাগে। তথাপিও সি দেখোন তাইক সকলোৱে দেখাকৈ লগ কৰিবলৈ যাব নোৱাৰে। বিপুলৰ ভয় কেনেবাকৈ যদি ৰজিতা বদনামী হয় তাৰ কাৰণেই। সেয়েহে পাৰ ভাঙি অহা যৌৱনৰ আৱেগকো বাধা দি বাট চাই থাকে কেৱল তাইৰ ফোনটোৰপৰা অহা মিছকলটোলে।

কেতিয়া কেনেকৈ আহি ৰজিতা সিহঁতৰ গাঁৱত উপস্থিত হৈছিল কোনোৱে সঠিককৈ নাজানে। বিপুলে যিমানদূৰলৈকে জানে গাঁৱৰে পান দোকানী অতুলে কৰবাৰ মেলাত পাই লৈ আহি এল পি স্কুলৰ হেডমাষ্টৰণী সৰলা বাইদেউৰ হাতত গতালে। আৰু সেইদিন ধৰি ৰজিতা সেইখন ঘৰৰ সদস্য। দুখে সুখে বাইদেউৰ তাইয়ে লগৰী। জোৰ কৰি হ'লেও বাইদেউৱে তাইক প্ৰাইমেৰী শিক্ষা সাং কৰাব পাৰিলেও পঢ়া-শুনাত অমনোযোগী ৰজিতাই তাতকৈ ওপৰত ভাবিবলৈ মন নকৰিলে। কিন্তু কাজে কামে হ'লে তাই পাকৈত। গাঁৱৰ ছোৱালীবিলাকৰ ভিতৰত নাম আছে তাইৰ। তিনি-চাৰি বছৰৰপৰা বাইদেউৰ হাতত ডাঙৰ হোৱা ৰজিতা এতিয়া ঊনৈশ-বিশ বছৰীয়া হ'ল। ইফালে কেও কিছু নোহোৱা বিপুলো খুড়াকৰ ঘৰত ডাঙৰ হোৱা ল'ৰা। বিপুলে চোচৰি বাগৰি কোনোমতে নাইনলৈকে পঢ়ি সামৰণি মাৰিলে। খুড়াকেও নিজৰ কামত সহায় হঁওক বুলিয়েই চাইকেল দোকানখনতে সোমোৱাই কামবোৰ শিকাই ল'লে। আজিকালি সি এক্সপাৰ্ট কামত। উপাৰ্জনো বেয়া নহয়। ভৱিষ্যতে যে সিও ঘৰ এখন পাতিব লাগিব সেইবোৰ ভাবি-চিন্তিয়ে খুড়াকে নিজৰ ঘৰটোৰ কাষতে মাটি অকণমান তাৰ নামত কৰি দিলে।

এতিয়া বিপুল এজন থূলন্তৰ ডেকা। চাইকেলৰ দোকানত থাকিয়ে খুড়াকে দিয়া মাটি কণতে ঘৰ এটা সাজিলে। সৰুকৈ হ'লেও ধুনীয়া! ৰজিতাক সুখত ৰখাটোৱে যেন তাৰ এতিয়া লক্ষ্য। সেয়ে কামত কষ্ট হ'লেও দুখ নালাগে তাৰ। অলপদিনৰ আগতে ফেচবুক কৰিব পৰা মোবাইল এটাও কিনিছে। ৰজিতাকো সৰু মোবাইল এটা কিনি দিছে যাতে সময় পালেই মিছকল এটা দিয়ে। সময়নো কি পায় অইনে ঘণ্টা ধৰি ঘণ্টা কথা পতাৰ দৰে পাতিব নোৱাৰে! সেয়ে ছাগলীজনীক লৰাবলৈ বা পানী খুৱাবলৈ অহাৰ চলতে ওলাই আহোতে তাক জনাই দিয়ে যাতে সিও সেইঠাইলৈকে আহে। বিপুলে দোকানত কাম নথকা সময়খিনিত ফেচবুক কৰি দেশত কি চলি আছে সেইখিনি খবৰ জনা হৈছে। অইন ন'হলেও আইফোন বুলি যে বহুত দামী ফোন এটা ওলাইছে সেইটো গম পাইছে। কিন্তু আধা কামোৰা আপেলেৰে বনোৱা কিনো ফোন হ'ব পাৰে সেইটোহে বুজা নাই! বেলেগকনো কি সুধিব নজনা কথাটো সেয়ে অলপ ওস্তাদি মাৰো বুলি ৰজিতাকে শুনালে। কিন্তু প্ৰতুত্তৰত যিটোহে ভেকাহি পেলালে একো নকৈ মনে মনে তাইৰ পাছ ল'লে।

সিহঁতহালৰ যে মাজত কিবা এটা ঘটি আছে দেখাবিলাকে সকলোৱে গম পাই কিন্তু কোনোৱে মুখহে খোলা নাই। এটাৰো কেও কিছু নাই, গতিকে দুয়ো দুয়োৰে লগ এটা হঁওক বুলিয়েই সকলো চুপে-চাপে আছে। কথাটো গম পোৱা নাই সিহঁতেহে। সেয়ে তাইৰ পিছ ল'বলৈও বিপুলে বহুতবাৰ ভাবে, কিন্তু আজি একেচাটে আহিল।

দুয়ো ৰাস্তাৰ আলিৰে নামি গৈ পথাৰৰ মাজতে থকা আঁহতজোপাৰ তলতে ৰ'ল। ৰজিতাই ছাগলীটোৰ খুটিটো লৰাই লৰাই সুধিলে এতিয়া ক কি আই-বোপাইৰ ফোনৰ কথা কৈ আছিলি?

'এহ্ বাদ দে এইবোৰ ফোন তোৰ মোৰ বাবে নহয় বহুত দামী ফোন নাজানিলেও হ'ব। তই ক মোক আজি এটাৰ ঠাইত তিনিটা মিছকল যে কিয়? মোক ফোনটো ওলোটাই লগাবলৈও নিদিলি একেবাৰে ওলাইয়ে আহিলি যে।'

তাইৰ খংটো ইমানেই উঠিছিল যে এতিয়াহে আচল কথাটোলৈ মনত পৰিল। তাই ছাগলীজনীৰ খুটিটো উঠাই আনি বেলেগ এটা জেগাত মাৰি বিপুলৰ কাষতে বহিলগৈ। ৰজিতাই চূৰ্ণীখনতে বান্ধি অনা মৰহিবলৈ ধৰা শেৱালি দুপাহ বিপুলৰ হাতত তুলি দিলে। তাই কি কৰিছে বিপুলে যে বুজি পোৱা নাই সেইটো কথা গম পাইয়ে তাই আৰম্ভ কৰিলে।

'অই মনত আছে নে আমি যে পাঁচবছৰমানৰ আগতে কাতি বিহুৰ দিনা তুলসী পুলিটো ৰোওঁঁতে কাষতে শেৱালি পুলি এটাও ৰুইছিলো।'

'অ আছে, শেৱালিজোপা ফুলিল নেকি?' সি আচৰিত হৈ ৰজিতালৈ চালে। তাৰ যেন সৰ্বশৰীৰক বিন্ধি কাড় এপাতহে পাৰ হৈ গ'ল। সি তাইৰ উত্তৰলৈ ৰখিব নোৱাৰি আকৌ এবাৰ সুধিলে 'এই দুটা ফুল সেইজোপাৰে নেকি ৰজিতা?'

'অ সেইজোপাৰে। কালি সন্ধিয়া সময়ত দেখিলো দুপাহ ফুলি আছে। আজি ৰাতিপুৱা সেই দুপাহ নিয়ৰত ভিজি মাটিতে পৰি থকা দেখি মই বুটলি তোলৈ বুলি থৈ দিছিলো। আৰু জাননে আজি মোৰ তোক লগ পোৱা সময়খিনি বেছিয়ে দীঘলীয়া নিচিনা লাগিছিল। সেইকাৰণে তিনিটা মিছকল দিলো।' বিপুলে তাইৰ কথাখিনি শুনি আনন্দত ৰ'ব পৰা নাই। এইমাত্ৰই যেন তাইক তাৰ বুকুৰ মাজত সোমোৱাই মৰম কৰিব। তাইৰ কপালত পৰি আমনি কৰি থকা চুলি কেইডাল আঁতৰাই সি সুধিলে 'এতিয়া কি কৰিবি?'

'এতিয়া কি কৰিবি তইহে জান। সেইদিনাই কৈছিলে যেতিয়াই শেৱালিজোপা ফুলিব তেতিয়াই তোক বিয়া কৰাম। আৰু এইয়া তোৰ শেৱালি ফুলিল। ইমানবছৰে সৰলা বৰমাৰ লগত থাকি ডাঙৰ হ'লো। মোৰ নিচিনা অঘৰীক চালি এখন দিছিল থাকিবলৈ। একো কষ্ট পোৱা নাই নিজৰ ঘৰৰ দৰেই আছো। কিন্তু তথাপিও কিবা এটা নাই বিপুল। ক কি কৰিবি বিপুল ক সোনকালে?' তাই সৰু ছোৱালীৰ দৰে ফেকুৰি উঠিল। আজি প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰজিতাই কান্দিছে তাকো তাৰ কাৰণে। তাইৰ চকুপানীখিনি তাৰ মুচি দিবলৈ মন ন'গল। ৰঙা হৈ উঠা নাকটোৰ লগত চকুপানীখিনিৰে তাইক কিবা এটা মৰম লাগিছে।

'চা ৰজিতা তোক আজিয়ে মই মোৰ নিজৰ কৰি লৈ যাম। আমাৰ নিচিনা মানুহৰনো কি ধামধুমেৰে বিয়া পাতিবলৈ আছে। কেৱল ৰাইজৰ আৰ্শীবাদটো হ'লেই হ'ল। তইও বৰমাক ক মইও খুড়াক কওঁঁগৈ। আজি এই শৰতৰ সন্ধিয়াতেই তোক লৈ আহিম।' মৰহিবলৈ ধৰা শেৱালি দুপাহৰ গোন্ধ লৈ লৈ সি এনেকুৱাকৈ কথাখিনি কৈ পেলালে যে ৰজিতা আচৰিত হ'ল। তাইৰ বুজিবলৈ নাথাকিল যে তলে তলে বিপুল কিমান আগবাঢ়ি আছিল। কেৱল সি অপেক্ষা কৰিছিল শেৱালি ফুলাৰ খবৰতো পাবলৈ। কথাটো ভাবিয়ে কৰবাৰপৰা লাজ এটা আহি তাইৰ ৰঙা পৰা নাকটো আৰু অলপ ৰঙা কৰি থৈ গ'ল। মৰহি যোৱা শেৱালি দুপাহেও বহুত যেন চেষ্টা কৰিছে সিহঁতৰ সেই আপুৰুগীয়া সময়খিনি শেৱালিৰ সুবাসেৰে সুবাসিত কৰিবলৈ।

Wednesday 2 August 2017

দুচকুৰ মিঠা ভাষা (A Sweet Language of Eyes)

চিঠিখন বাৰে বাৰে লিখিবলৈ চেষ্টা কৰিও তাই সম্পূৰ্ণ কৰিব নোৱাৰিলে। চিঠি বুলি আচলতে ক'ব নোৱাৰি। সি দিয়া দীঘল চিঠিখনৰ উত্তৰত মাত্ৰ তিনিটা শব্দ লিখিব লাগে তথাপিও তাই পৰা নাই। এনেই তাইৰ কাউৰীঠেঙীয়া আখৰ, তাৰ ওপৰতে আকৌ কঁপি থকা হাঁতৰ লিখনিত সেই আখৰকেইটাও কিবাহে হৈছে। মুঠতে বাৰে বাৰে লিখে আৰু কাটে। ইফালে তাৰ কথা মনত পৰিলে আকৌ যিহে বুকুৰ ঢপঢপনি বাঢ়ে। কেতিয়াবা সেইখিনিও ওচৰে পাজৰে থকা চবেই শুনিব যেনেই লাগে। চিঠিখন হাতত লৈ তাই বাৰে বাৰে পঢ়ে। যেতিয়াই পঢ়ে তেতিয়াই কিবা এটা লাজে তাইক আৱৰি ধৰেহি। চিঠিখনৰ ক'ত কমা, ক'ত দাৰি সেইখিনিও মুখস্থ হৈ গৈছে তাইৰ। খালী উত্তৰটোহে লিখি দিব পৰা নাই। এবাৰ লিখে এবাৰ কাটে। সেইবোৰ কৰি থাকোঁঁতেই নিপ পেনটোৱেদি লিক হৈ থকা চিঞাহীখিনিয়ে মধ্যমা আৰু তৰ্জনী আঙুলিৰ মাজৰখিনি একেবাৰে নীলা কৰি পেলাইছে। কিনো আৰু সেই আঙুলিত লগা চিঞাহীখিনিকে ধুবলৈ যাব চুলিখিনিতে লগাই থৈ চিঠি লিখা পৰ্বৰ সামৰণি মাৰি শুবলৈ যায়। এইটো ঘটনা নতুন নহয়। তাৰপৰা পোৱা চিঠিখনৰ পিছৰপৰাই একেখিনি ঘটনাই ঘটি আছে তাইৰ লগত। কিয় যে সি লিখি দিলে 'চিঠিৰ উত্তৰ দিবা।'


তাই চিঠিখনৰ কথা ভাবিয়ে মাক শুই থকা বিছনাখনতে দীঘল দি পৰে। কাইলৈ নহ'লে তাক স্কুলৰ লেজাৰতে একাষৰীয়াকৈ মাতি নি মুুখেৰেই কৈ দিব। কিন্তু সেইটোও জানো সহজ! লগৰখিনিয়ে জোকাবলৈ ৰৈহে থাকে সিঁহত দুয়োটাকে। তাইৰ বাৰু তাৰ লগত জোকালে ইমানো বেয়া নালাগে তথাপিও বেলেগক দেখুৱাবলৈকে মুখখন উন্দোলাই গুচি আহে। 


আজিও চিঠিখনৰ উত্তৰটো লিখিব নোৱাৰিহে তাইৰ বেয়া লাগি আছে। সোহাঁতৰ আঙুলিত লাগি থকা চিঞাহীখিনি আন্ধাৰতে এনেই আকৌ এবাৰ চাই ল'লে। সেই চিঞাহীখিনিকো তাইৰ কিবা ভাল লাগি আহিবলৈ ধৰিলে। সেইখিনিও যে তাইৰ প্ৰেমৰে চিন। এনেই পঢ়া টেবুলত নবহা ছোৱালীজনী যে প্ৰেমপত্ৰ লিখাৰ নামতে টেবুলখনৰ মুখ দেখিছে। তাৰ ওপৰতো খং উঠিল তাইৰ। নীলা হোৱা আঙুলিকেইটা দেখিও সি বুজি পাব নালাগেনে যে তাই তাৰ চিঠিৰ উত্তৰ লিখি লিখিয়ে এই অৱস্থা।


আগতে জানো ইমান দেৰিলৈকে পঢ়া টেবুলত বহিব পাৰিছিল। দেৰিটো বাদেই স্কুলতে যি পঢ়া-শুনা কৰে সেইয়াই। স্কুলৰপৰা আহি মাকৰ লগত ঘৰৰ কামত লাচনি-পাচনি কৰি দিওঁঁতেই সময়বোৰ পাৰ হয়। আজি দুদিনমানৰপৰাহে ৰাতি ৰাতি টেবুলত বহিবলৈ লৈছে। মাক আকৌ আচৰিত নোহোৱাও নহয়। তথাপিও জীয়েকৰ মতিগতি ভাললৈ আহিছে বুলি একো কোৱা নাই। লাইটোৱেও মাজে মাজে লুকা-ভাকু নেখেলা নহয়। তথাপিও জীয়েকৰ পঢ়া ক্ষতি হয় বুলিয়েই কাষতে হাত লেম্পটো জলাই থৈ তেওঁ শুবলৈ যায়। আৰু জীয়েকেও পঢ়াৰ নামত হাতটো চিঞাহীৰে নীলা কৰি বহীপাত কেইখিলামান নষ্ট কৰা বাদ দি একো নকৰে। অ অৱশ্যে মাজে আঁহত পাতটো আকি মাজেৰে কাঁড় চিন এডাল মাৰি সিহঁত দুয়োৰে নামটো নিলিখা নহয়।কিন্তু সেইখিলা আকৌ মাকে কেনেবাকৈ দেখা পাই বুলিয়েই লৰালৰিকৈ সোতোৰ মোচোৰ কৰি নষ্ট কৰি পেলাই দিয়া বহীপাতসোপাৰ মাজতেই পেলাই দিয়ে। সেইখিলা পেলাই দিয়াৰ সময়ত তাইৰ এনেকুৱা লাগে যেন কোনোবাই তাইৰ হিয়াৰ এফালহে লৈ গৈছে। চিঞাহীৰে নীলা কৰি থোৱা আঙুলিকেইটা তাইৰ পিছদিনা ধুবলৈও মন নাযায়। ধুলেই যেন নীলাখিনিৰ লগতে ভালপোৱাৰ সেউজীয়াবিলাকো গুচি যাব।


প্ৰাৰ্থনা গাবলৈ লাইন পাটি সিটো মূৰত তাইলৈ চাওঁঁ নাচাওঁঁকৈ চাই থকা মৰম লগা ল'ৰাটো। তাৰ চকুত চকু পৰিলেই কিবা এটা লাজে আবৰি ধৰেহি। হাঁহো নাহাঁহোকৈ ওঁঁঠখন লৰাবলৈ ধৰোতেই কাষৰজনীয়েই হওক পিছফালৰজনীয়ে খুচ এটা সদায় মাৰিবই। তেতিয়াই আকৌ দুয়ো কোনোবাই দেখাৰ ভয়ত সচকিত হৈ পাৰ ভাঙি বৈ অহা প্ৰেমক ভেটা দিবলগীয়া হয়। ইফালে তাৰ মনত খদমদম জানোচা তাই চাদৰৰ মিহি মিহি ভাজৰপৰা এইমাত্ৰ চিঠিখন উলিয়াৱেই। কিন্তু সেইয়া কেতিয়াও হৈ নুঠেগৈ।


ক্লাছ নাইনৰ কথা পঢ়া-শুনা অলপ কৰিছে চাগে! তাইৰ দীঘল দীঘল আঙুলিকেইটাত লাগি থকা চিঞাহীখিনি দেখি সি মনতে সান্ত্বনা লয়।  আঙুলিৰ নীলাখিনিৰ সৈতে ধুনীয়া নখকেইটাত লগাই থোৱা টিকটিকিয়া জেতুকাৰ ৰংটো একেবাৰে মিলা নাই। তথাপিও যেন বেয়া লগা নাই। এনদৰে দূৰৈৰপৰা দুয়ো দুয়োকে চাই থাকোঁঁতেই সময় বাগৰে। চিঠিখনৰ উত্তৰ নাপালেও ইমানদিনে তাইৰ চকুৰ ভাষাতেই সকলো উত্তৰ ইতিমধ্যে সি পাই গৈছে। দুচকুৰ ভাষাৰে দিয়া উত্তৰটোও যে ইমান মিঠা সিঁহতহালৰ বাদে কোনে বুজিব।

'মা ভাত দিয়া।' বুলি চাৰিবছৰীয়া ছোৱালীজনীয়ে মাকৰ ওচৰত আহি ঠেনঠেনাওঁতেহে মাকৰ তন্দ্ৰা ভাঙে। আচলতে নিউজত বাৰে বাৰে সুৰ লগাই ভিচিডি কেছেট বজোৱা দি বজাই থকা 'বাবু ভাত খালা' নিউজটোৱে তাইক বহুত কথাই ভবাই তুলিলে। প্ৰেমনো নহয় কাৰ! কিন্তু হ'ল বুলি এনেকৈ ঢোল পিতি ৰাইজক দেখুওৱাটো কিমান সমীচিন! নিউজটো চাই চাইয়ে কেতিয়া মনাশ্ৰীয়ে নিজৰ অতীতলৈ উভতি গ'ল গমেই নাপালে। এতিয়াহে জীয়েকৰ মাতটো শুনি খপজপকৈ টোপনিৰপৰা সাৰ পোৱাৰ দৰে উঠি জীয়েকক ভাতকেইটা বাঢ়ি দিবলৈ পাকঘৰ পালেগৈ।

Thursday 15 June 2017

এটি নতুন বেলি (Rising Sun)

তাই নাচিছে আজি উলাহতে দেও দি দি নাচিছে। কৰবাৰপৰা ভাঁহি অহা ঢোলৰ চেওত টাকোৰ ঘূৰাদি ঘূৰিছে। আজি বহুত বছৰৰ মূৰত তাইৰ মনলৈ আহিছে তাই যে ভালকৈ নাচিব পাৰিছিল।নানাচিবনো কিয় আজি এই পহিলা ব'হাগতে যে তাইৰ অতদিনৰ জল্পনা কল্পনাৰ ওৰ পেলাই সি যে উভতি আহিছে একেবাৰে তাইৰ কাষলৈ। ইমানদিনৰ অপেক্ষাৰ ওৰ পেলাই। এনেই জানো কোনোবাই কয় সঁচা অন্তৰ দি যদি কিবা বিচাৰে সেইয়া এদিন ন'হলেও এদিন পাবই। কালি ৰাতিয়ে লগাই থোৱা দুহাতৰ জেতুকাৰ ৰংখিনি আজি পুৱালৈ উদয় হোৱা বেলিটোৰ দৰে টিকটিকিয়া হৈ পৰিছে। ৰং নধৰে কমখন ভয় খাই আছিলনে। হঁওক তেওঁ সি যে আহিয়ে তাইৰ ৰংবুলীয়া হাঁত দুখন দেখিলে কেনে স্ফূৰ্টি পাব। আজি কাম কৰিবলৈও বহুত আছে কিন্তু ভিতৰ সোমাবলৈও মন যোৱা নাই জানোচা তাইৰ ভিতৰত থাকোতেই সি সিহঁতৰ ঘৰখন পাৰ হৈ গুচিয়ে যায়। একেবাৰে ঘৰত নোসোমাই সিহঁতৰ ঘৰত সোমালে বৰমাৰ মনতো অলপ হ'লেও বেয়া লাগিব। আৰু তাইৰো জানো তাক চাবলৈ কম মন গৈ আছেনে। সেয়ে তাইয়ে পদূলিতে কচৰত কৰাত লাগিছে আহিলেই যাতে তাই আগতে দেখা পায়। গামোছাকেইখনো উলিয়াব লাগিব। এইবাৰ বিহুটোক মিলাই সৰ্বমুঠ আঠখন গামোছা আৰু ৰুমালৰটো গন্তিয়ে নাই। তাৰ নামত বিহু বুলি প্ৰত্যেকবছৰে প্ৰথমতেই থৈ লোৱা এইবোৰ ভমকাফুলীয়া গামোছা। বাকীবোৰটো আছেই জন্মদিন কিবাদিন মিলাই এগালমান। প্ৰেমবোৰো যে কেনেকুৱা! এবাৰ পৰাজনেহে গম পায়।

মাকে মাজে মাজে তাইক চাই যায়হি ইমান কামৰ মাজত জীয়েকেনো পদূলিমুখত কাৰ কাৰণে তাঁতবাতি কৰি আছে। বুজিবলৈ তেঁওৰো বাকী নাই, বুজিছেই যি বুজিবলগা আছে। গাভৰু কালত হোৱা এনে উথপথপ তেঁও ভালকৈ জানে। সেয়ে জীয়েকক একো নকয় তথাপিও দুখ এটাই কৰবাত খুঁচ এটা মাৰেহি তাইৰ ভৱিষ্যতটো ভাবিলে। যদিওবা চিন-জনা ঘৰৰ ওচৰৰে ভাল ঘৰৰ ল'ৰা কিন্তু সি জানো তাইৰ আৱেগবোৰ বুজি পাব। মাক-দেউতাকৰ মৰমক নেওচিয়ে যেতিয়া এটা অদ্ভূত ৰাস্তা ল'লে তাইৰ কথা জানো কেতিয়াবা বুজিব। তথাপিও দেখোন তাইৰ তাৰ বিশ্বাস আৰু মৰমবোৰ দেখিলে মানা কৰিবলৈ মন নাযায়। আশা বিশ্বাসবোৰৰ মাজতেই ভালপোৱা। জানোছা তাইৰ এই ভালপোৱাই মাক-দেউতাকে হেৰুৱাই পেলোৱা ল'ৰাটো ঘূৰাই পাইয়েই। মাকে তাইলৈ চাই কথাবোৰ ভাবি থাকোতে দুয়ো দুয়োৰে চকু পৰাত তাইক কিবা অচিনাকি লাজ এটাই আৱৰি ধৰিলে। কি কৰো কি নকৰো বুলি তাঁতৰশালতে বহিল তথাপিও মনডাল দেখোন গুচি যায় কোনোবা অজান দেশলৈ য'ত তাই আৰু তাইৰ আপোনজন!

আঠবছৰৰ আগৰ কোনোবা এটা পুৱাই কান্দি কান্দি সিহঁতৰ ঘৰলৈ অহা বৰমাক আৰু বৰদেউতাকৰ মুখখন মনত পৰিলে তাইৰ এতিয়াও হিয়াৰ কোনোবা এটা কোণ বিষাই উঠে। সেই চিঠিখন যিয়ে সকলোলৈকে অমানিশাৰ কালৰাত্ৰি নমাই আনিছিল। তাইৰ শৈশৱৰ বন্ধু যৌৱনৰ প্ৰেমলৈ ৰূপান্তৰিত হঁওতেই যেন সকলো মোহাৰ খাই গৈছিল। সিহঁতৰ ঘৰৰপৰা দুঘৰ পাৰ হৈয়ে দীনবন্ধু বৰতাকৰ ঘৰ। তেওঁৰ একমাত্ৰ ল'ৰা মানসেই মামণিৰ সুখ দুখৰ লগৰী। সৰুৰপৰা একেলগে ডাঙৰ কোনো কথা নোলোকোৱা ল'ৰাটোৱে শেষত ইমান এটা ডাঙৰ সিদ্ধান্ত লৈ গুচি গ'ল মনে মনে। য'ত তাৰ একমাত্ৰ আশ্ৰয় হাবি-বননি আৰু ঘৰলৈ অহাৰ সময় মাজনিশা। প্ৰায় আঠবছৰেই হ'ল তাক দিনৰ পোহৰত নেদেখা। কেতিয়াবা চকা-মকা পোহৰত দেখা তাৰ হাত মুখৰ দাগবোৰে মামণিৰ বুকুখনত হাতুৰিৰে কোব দিয়া যেন লাগে। ইমান কষ্ট কৰি কি পাইছেনো মানুহৰ মাজলৈ ঘূৰি আহিলেই দেখোন সকলো শেষ। তাক ক'লেও কয় সেইবোৰ বোলে তাই বুজি নাপাব।

কিন্তু সি কি বুজি পায়! সি যে ঘৰলৈ অহাৰ পিছদিনা বৰমা বৰতাৰ লগত পুলিছবিলাকে কৰা হাৰাশাস্তিবোৰ জানো দেখে। ঠেটুৱৈ লগা জাৰত তাৰ কথা সুধি যে বাহিৰত যে কিমানদিন থিয় কৰাই থৈছিল। কিমানটা ৰাতি বৰতাকক মামণিৰ দেউতাকে পুলিছৰ হাতৰপৰা আনিব লাগে! বৰমাৰ হাঁতৰ কাণৰ গহনা বুলিবলৈ একোৱে নাই সকলোবোৰ হেৰাল তাক বিচাৰি কৰা উৎপাতত। এইবোৰ তাক ক'লেও দুচকু ধূলধূলীয়া কৰা বাদ দি তাৰ মন সলনি নকৰে।

কিমানটা বসন্ত পাৰ কৰিলে তাই তাৰ আশাত। ঘৰত বিয়াৰ কথা উলিয়ালেই গা এৰা দিয়ে। কিহৰ কাৰণে তাইও নাজানে কিন্তু কোনোবা এদিন সি আহিব উভতি! তাইৰ উকা কপালখনত ৰং দিবলৈ। মাকে বুজি পালেও দেউতাকে নুবুজে। সময়ত বিয়া নিদি গাভৰু ছোৱালী ঘৰত এনেকৈ ৰাখি থোৱাটো বেয়া কথা। মানুহেওনো ক'ব কি? চাবলৈ গ'লে একোটে খুট নথকা ছোৱালীজনীৰ ল'ৰাৰনো অভাৱ ক'ত?
আগদিনা ৰাতি দেউতাকে দিয়া খবৰটোৰপৰা তাই শুব পৰা নাই। সি বোলে ঘূৰি আহিব, পুলিছে ইতিমধ্যে সকলোবোৰ কাম কৰিছেই মাত্ৰ ঘৰৰ কোনোবা যাব লাগে। আজি সেয়ে দেউতাক আৰু বৰতাক দুয়ো গৈছে ওলাই। তাইৰ বুকুখনে ধান বানিয়ে আছে কথাটো শুনাৰেপৰা। শেষত যেনিবা ভগৱানে তাইৰ প্ৰাৰ্থনাবিলাক শুনিলে। সি যোৱাৰে দিন ধৰি য'লৈকে যায় যিয়ে কৰে তাইৰ এটাই প্ৰাৰ্থনা সি যাতে অতি সোনকালে সৎপথলৈ ঘূৰি আহে। ইমানদিনৰ মূৰত তাৰ চকুৱে শুদ্ধ পথটো দেখিলে। এতিয়া চাগে তাৰ মুখখন পুৰুষ যেন লগা হ'ল আঠাইছ বছৰীয়া হ'ল যেতিয়া। তাইও জানো সৰু হৈ আছে যিয়েই দেখে চবেই ইমান ধুনীয়া ছোৱালী ভাল ল'ৰা এটা চাব লাগিব। কিন্তু তাইৰ তাৰ কথা মনত পৰিলে আকৌ সেই উনৈশ-বিশ বছৰীয়া ল'ৰাটোলৈহে মনত পৰে।

কথাবোৰ ভাবোতে ভাবোতে বেলি আহি মূৰত উঠিল। সিহঁতৰ ঘৰলৈ সৰু সৰু ল'ৰা-ছোৱালীৰ হুঁচৰি এযোৰা সোমাই আহিল। পহিলাটো বহাগৰ পহিলাটো হুঁচৰি। তাতে আকৌ আছে ইমান ভাল খবৰ। লৰালৰিকৈ তাঁতৰশালৰপৰা উঠি গৈ তাই টিকটিকিয়া ৰঙা বোৱা কাপোৰ এযোৰ পিন্ধি খোপাতে তগৰ ফুল এডাল গুজি চোতাল পালেহি। মাকৰ লগতে মামণিয়েও অহাবছৰ ৰঙালীত তাইৰ নতুনঘৰত প্ৰিয়জনৰ লগত একেলগে বিহু পতাৰ উদ্দেশ্যৰে হুঁচৰিৰ ওচৰত আঠু ল'লে। আজি তাইৰ অন্তৰত এটি নতুন বেলিৰ উদয় হৈছে য'ত চমকিত হৈছে তাইৰ ভৱিষ্যত।

Sunday 4 June 2017

ক্ৰিকেটো এক আৱেগ অনুভূতি (Cricket is an Emotion)


বহুত দিনৰ মূৰত মাৰ মুখত শুনিলো ক্ৰিকেট খেলৰ কথা। ফোনটো ৰিচিভ কৰিয়েই অইন বেলেগ কথা সোধাৰ সলনি ক'লে ইণ্ডিয়া পাকিস্তানৰ খেল চাই আছো প্ৰায় দুবছৰ মানৰ মূৰত। ক্ৰিকেট নামটো শুনিয়ে মইও টিভিটো লগাই বহি ল'লো। বহুত দিনেই হৈ গ'ল খেল নোচোৱা সেয়ে খেলুৱৈসকলকো যুৱৰাজ, কোহলি আৰু কেইটামানক বাদ দি বাকীবোৰক বৰ ভালদৰে চিনি নাপাও। কিন্তু ভাল লাগিছে চাই আৰু আগৰদিনৰ কথাবিলাকো মনত পৰিছে। খেল বুলি ক'লেই আগতে বহি যাঁও একেলগে সকলো, এটা ধুনীয়া পৰিৱেশ। সকলোবোৰ একেলগে বহি খেল চোৱাৰ মজাই বেলেগ আৰু তাৰ মাজে মাজে যিবোৰ কাণ্ড ঘটে সেইবোৰ হয়তো প্ৰায় সকলোৰে লগতে ঘটে।

এতিয়া কেনেকুৱা নাজানো কিন্তু আগতে যেতিয়া খেল চাইছিলো বিশেষকৈ ভাৰত পাকিস্তানৰ খেল চলি থকা সময়ত আমাৰ দৰ্শকমণ্ডলী ইমানেই খেলৰ জগতত সোমাই থাকে যে কাকো একো ক'ব নোৱাৰা অৱস্থাত। পাৰিলে যেন টিভিটোৱেদি সোমাই গৈ খেল চলি থকা ফিল্ডখনত গৈ নিজেও ভাগ ল'ব। যদি কেনেবাকৈ আমাৰ টিমৰ কোনোবাই বেয়া খেলি আছে তেতিয়া হৈছেই আৰু। দৰ্শকবৃন্দক চাহ ভাতৰ কথা সোধিবলৈ নোযোৱাই ভাল ন'হলে ওৰহৰ খং কেতিয়া ভগা ঢাৰিত পৰে ঠিক নাই। আৰু খেলুৱৈ কেইজনকটো গালি পাৰিবলৈ আছেই। এনেকুৱাকৈয়ে গালি দিব আৰু লগতে উপদেশকেইটামান যেন তেওঁলোকৰ কথা নুশুনি খেলাৰ কাৰণেহে এই গতি! আকৌ খেল চাই থকাৰ সময়ত যদি কাৰোবাৰ মুখেদি আউট শব্দটো কেনেবাকৈ ওলাই যায় আৰু তাৰ পিছ মূহূৰ্ততে যদি আমাৰ এজন আউট হৈ যায় তেতিয়াটো সেই বেয়া শব্দটো কওতাজনৰ অৱস্থা একেবাৰে তথৈবচ। এজাউৰিমান গালি শুনাৰ উপৰিও যে খেলখন শেষ নোহোৱালৈকে তেঁওৰ যে সেই ৰুমটোলৈ 'ন এণ্ট্ৰি'ৰ জাননী আহি যাব সেইটো ধুৰূপ। দীঘল চুলীয়ি ধোনীয়ে খেলি থকাৰ সময়ৰ কথা। কেনেবাকৈ যদি খেলখন বেয়া হয় অথবা ধোনীয়ে ভালকৈ খেলিব নোৱাৰে। তেতিয়া সকলোবোৰ দোষৰ আৰত ধোনীৰ চুলিখিনি। সেই দীঘল চুলিখিনিৰ কাৰণেই খেলত ইমান বাধা। সেইটোসময়তে যদি ছিক্স ফ'ৰ কেইটামান শোধাই দিয়ে অহ মাই গড সেইটো মূহূৰ্ত! যদি বহি থকা বিছনাখন অলপ মজবুত কাঠৰ নহয় তেতিয়াটো সেইখন কি হ'ব সেইকথা ন'কলেও হ'ব। আৰু সেই খেলি থকা খেলুৱৈকেইটাক ওচৰত পালে ক'ত থ'ব ক'ত বহুৱাব লগতে উপদেশ 'অ এনেকৈয়ে খেলি থাক'। ইফালে এনেকুৱা খেলৰ সময়তে কাৰেণ্টেও যদি তাৰ নিজৰ লুকা-ভাকু খেল আৰম্ভ কৰি দিয়ে সেইফালে তেন্তে ইলেকট্ৰিছিটি ব'ৰ্ডৰ মানুহকেইটালে বেয়া লাগি যাব। এনেকুৱা জাউৰিয়ে জাউৰিয়ে গুৱাল গালি হয়তো জীৱনত খাই নাপায় যিমান খেল চলি থকাৰ সময়ত খাই। খেলখনৰ শেষ মূহূৰ্তত জিকিবলৈ কেইটামান বলত কেইটামান ৰাণহে লাগে সেই সময়খিনিৰ নিচিনা উত্তেজনা পূৰ্ণ একোৱে নাই। মানুহবোৰ কেইছেকেণ্ডমানলৈ স্থৱিৰ হৈ যায় যেন অলপ ইফাল সিফাল কৰিলেই সকলোবোৰ সলনি হৈ যাব। উশাহটো ল'বলৈও যেন পাহৰি যায়। কোনোবাই যদি মুখৰ ভিতৰতে ভগৱানৰ নাম লয়, কোনোবাই আকৌ মনৰ ভিতৰত দমাই ৰাখিব নোৱাৰি সকলোৱে শুনাকৈয়ে ওপৰৰজনাৰ নাম ল'ব। মুঠতে সকলোৰে এটাই প্ৰাৰ্থনা 'ভগৱান আমাৰ ভাৰতক জিকাই দিয়া।' আচলতে যিমান যি কৰা হয় সেইয়া আচলতে আমাৰ আৱেগ আমাৰ ভালপোৱা দেশখনকলৈ। এক আৱেগ অনুভূতি দেশখনৰ কাৰণে ক্ৰিকেটৰ মাজেৰে। সেই আৱেগৰে বশৱৰ্তী হৈয়ে খেলখন চলি থাকোতে যিমান যি কৰা হয় সেইবোৰ যদি পিছত মনত পৰে সঁচাই হাঁহি উঠে।